Uitvinder wifi

Laten we eerst even teruggaan naar het begin. Voordat wifi bestond, waren wetenschappers al jarenlang bezig met draadloze communicatie. De eerste belangrijke stappen op dit gebied werden gezet door Guglielmo Marconi. In 1895 slaagde hij erin om een draadloos signaal over een korte afstand te versturen. Hij maakte hiervoor gebruik van radiogolven, elektromagnetische straling die door de lucht kan reizen. In 1901 slaagde Marconi er zo zelfs in om een draadloos signaal over de Atlantische Oceaan te sturen, van Engeland naar Newfoundland (Canada).

Marconi's revolutionaire werk maakte het voor het eerst mogelijk om mensen en samenlevingen wereldwijd met elkaar te verbinden. Maar er waren nog flink wat obstakels te overwinnen om draadloze netwerken binnen gebouwen mogelijk te maken. Fysieke barrières zoals muren en plafonds blokkeerden namelijk het signaal, waardoor draadloze communicatie in gebouwen niet goed werkte. 

Een belangrijke oplossing hiervoor werd pas gevonden in de jaren '90 van de vorige eeuw. De Australische wetenschapper John O'Sullivan werkte op dat moment aan het analyseren van zwarte gaten. Tijdens dit onderzoek ontdekten hij en zijn team een methode om radiogolven effectiever door verschillende paden te sturen, zodat signalen die normaal gesproken geblokkeerd zouden worden door muren of andere objecten toch hun doel bereikten. Dit vormde uiteindelijk de sleutel voor goed werkende draadloze netwerken in gebouwen.

Toch duurde het nog een tijd voordat wifi klaar was voor een wereldwijde doorbraak. Hier waren namelijk twee briljante Nederlanders voor nodig: Cees Links en Vic Hayes. Beide werkten in de jaren ’80 bij de Nederlandse tak van NCR Corporation, later Lucent Technologies, een bedrijf gespecialiseerd in kassasystemen.

Cees Links, geboren in 1957, zag als eerste de potentie van draadloze netwerken om apparaten en computers met elkaar te verbinden. Hij leidde het team dat erin slaagde een stabiele draadloze verbinding te ontwikkelen. "We hadden iets bijzonders in handen," herinnerde Links zich later. "Maar het was lastig om de WLAN-technologie te slijten aan technologiebedrijven." Pas toen hij in 1991 aanklopte bij Apple, begon het balletje te rollen. Maar aanvankelijk werd zijn uitvinding nog door Apple afgewezen, er ontbrak namelijk nog een standaardprotocol, zodat apparaten overal ter wereld op dezelfde manier met elkaar zouden communiceren.

Hier kwam Vic Hayes in beeld. Hayes, geboren op 31 juli 1941 in Soerabaja, het toenmalige Nederlands-Indië, werkte als ingenieur bij NCR en onder zijn leiding werd in 1997 de eerste versie van de IEEE 802.11-standaard gepubliceerd. Hayes' rol was daarmee essentieel in het ontwikkelen van de technische basis die gebruikt wordt voor alle huidige wifi-netwerken. Binnen de technische gemeenschap wordt Vic Hayes daarom vaak liefkozend de ‘vader van wifi’ genoemd.

Toen de wifi-standaard er eenmaal was, werd Cees Links enkele jaren later alsnog door Steve Jobs uitgenodigd voor een presentatie op het hoofdkantoor van Apple in Cupertino. Vol goede moed reisde hij af naar de Verenigde Staten en gaf een korte presentatie aan de Apple-CEO. En die zag er wel brood in, "Dit is de toekomst" zou Jobs toen gezegd hebben.

Nu was de weg vrijgemaakt voor een samenwerking met Apple. Op 21 juli 1999 toonde Steve Jobs tijdens het MacWorld-evenement in New York City de iBook: de eerste laptop ter wereld met ingebouwde wifi, gericht op de consumentenmarkt. Demonstratief haalde hij de nieuwe iBook door een hoelahoep om te laten zien dat er geen kabels nodig waren voor de internetverbinding.

Tegelijkertijd met de iBook lanceerde Apple de AirPort, de eerste commercieel succesvolle wifi-router, die nodig was voor het opzetten van een draadloos netwerk. Deze combinatie van de iBook en de AirPort maakte draadloos internetten eenvoudig en toegankelijk voor consumenten, wat de weg vrijmaakte voor de massale adoptie van wifi wereldwijd.

Ondanks hun belangrijke rol, zijn Cees Links en Vic Hayes vrijwel onbekend gebleven bij het grote publiek. Zo ontvingen ze bijvoorbeeld nooit een Nobelprijs voor hun werk. Gelukkig werd Vic Hayes in 2011 wel op een andere manier erkend, toen hij werd benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, een van de hoogste onderscheidingen in Nederland. Ook Cees Links werd uiteindelijk voor zijn werk beloond en mocht in 2017 de prestigieuze Golden Mousetrap Lifetime Achievement Award in ontvangst nemen.

Helemaal terecht natuurlijk! Want mede dankzij hen kunnen we vandaag de dag van razendsnelle wifi-netwerken genieten.

Dan rest alleen nog de vraag, waar de naam wifi vandaan is gekomen. ‘Wi-Fi’ werd voor het eerst geïntroduceerd in 1999. De term werd bedacht door het marketingbureau Interbrand, dat was ingehuurd door de Wi-Fi Alliance, destijds bekend als de Wireless Ethernet Compatibility Alliance (WECA).

Anke Scholten, de vrouw van Cees Links, was medeoprichter van de Wi-Fi Alliance en speelde een belangrijke rol in de keuze voor de naam. Haar doel was om een merknaam ontwikkelen voor de draadloze netwerkstandaard IEEE 802.11, die zowel gemakkelijk te onthouden als uit te spreken zou zijn. En hoewel veel mensen denken dat wifi een afgeleide is van ‘wireless fidelity', betekent het verder niets.